Fort aan Den Ham.

Ford aan Den Ham in Uitgeest.

De stelling van Amsterdam kent 42 forten. Het fort aan Den Ham is gebouwd tussen 1889 en 1903 en ligt in de sector Zaandam langs het spoor tussen Krommenie en Uitgeest. Veel forten zijn in de loop der jaren leeggehaald en verbouwd en/of hebben verschillende functies, te denken valt aan bv opslag voor wijn, ideaal, want bij heftige koude buiten, is het toch 7 graden binnen en zo ook is het bij extreme hitte, het fort is dan heerlijk koel.

Het fort aan Den Ham, wordt helemaal teruggebracht in oude staat, wat er niet meer is, wordt met veel liefde gemaakt door vrijwilligers. Het draait zonder subsidie. De rondleiding is een uur en je valt van de ene verbazing in de ander.

Het is een enorm groot fort en alles is aanwezig, de keuken, een ziekenzaal, de munitiekamer, de slaapkamertjes voor de hogere pieten, schietgaten, ventilatie en grote haken in het plafond, waar men de lampen aan kon hangen. Voor de verlichting van de munitiekamer had men iets speciaals bedacht. De latrines, vond ik geweldig om te zien, ik zag de oude poepdoos van mijn opa’s en oma’s terug, maar nu op een rij.

De gids legt ons heel wat uit, hoe men met eenvoudige middelen toch zichzelf kon redden. Handige systemen om berichten door te geven, geweldig, hoe slim en toch eenvoudig.

Er was een expositie van alle forten op foto, erg mooi gedaan en zeer leerzaam. Er was ook een overzicht van spullen uit de oorlog van 40-45 en een kamer, maar die was helaas al dicht over Het vergeten leger in Indië 1945-1950. Er was ook een zaal met allemaal oude communicatiemiddelen, jammer genoeg was de eigenaar van deze spullen er niet, hij is op hoge leeftijd en kan nog maar zelden aanwezig zijn, maar wat zou hij ons veel kunnen vertellen.

In de rechtervleugelzaal heeft Prins Bernard ooit inspectie gehouden, of het wel goed genoeg was als onderkomen voor zeer hoge oude militairen, ze hielden daar gezellige bijeenkomsten en feestjes, na het overlijden van de laatste van die hoge pieten, mocht het fort, het ruim 100-delig bestek en serviesgoed houden.

Het fort heeft muren van bijna een meter dik en als je vanuit het fort naar de bewoonde wereld kijkt, waan je je terug in de tijd, de sfeer rond het fort is liefelijk en sereen. Je kunt er zowel binnen al buiten heerlijk zitten en koffie enz. drinken. Elke laatste zondag van de maand is het open.

Voor mij was het fort vroeger een gebouw in de verte dat je als je goed keek, laag zag liggen, tijdens de fietstochten met mijn vader. Hij wist me te vertellen dat het zeer belangrijk was geweest in 1914/1918 het beschermde Amsterdam, de soldaten zaten daar maanden en werkten op het land bij de boer. Er was in al die jaren nooit iets gebeurd. Maar papa had niet helemaal gelijk, op een afsluitdeur zag ik kogelgaten……….

Er was zo veel te zien, zo veel verhalen die ook weer meegebracht werden door bezoekers. Er was zoveel liefde, de vrijwilligers bouwen alles na, schilderen alles in de oorspronkelijke kleur…….. ik ben er vol van, wat een goed besteedde dag.

Zilvertje.

Foto’s van Internet.
Met dank aan: Ximaar.